'Doe mij maar een borrel, dan leggen wij het Marmoleum er voor je in'
'Zonde, zonde, zonde!', dacht Simon Douw elke dag opnieuw als hij langs de vervallen monumentale bakkerij in Westzaan fietste, honderd meter vanaf zijn huis. Tegelijk koesterde hij al jaren de droom om ooit een restaurant of hotel te runnen, naast zijn trainingsbureau voor wetenschappers en een campagnebureau voor crowdfunding. Met veel doorzettingsvermogen en de steun van gemeente Zaanstad, Stadsherstel Zaanstreek en vele vrijwilligers en sponsors kreeg zijn droom vorm en veranderde het verwaarloosde pand in een prachtig gerestaureerd rijksmonument. Hier, in restaurant Jongwijs, annex Boutique Hotel, annex ambachtelijke bakkerij, genieten gasten van 'jong en duurzaam' en van 'nostalgisch en traditioneel'. Achter het pand ligt een rustieke, zonnige tuin aan het water, waar een oude schuur een nieuwe bestemming kreeg als tuinhuis voor een rouwcentrum.
Sociale functie
Waarom zijn we hier? Om te beginnen voor de fraaie Marmoleum-vloerafwerking van Forbo Flooring, die Van der Laan Stoffeerders uit Assendelft hier belangeloos installeerde met producten van Forbo Eurocol. Maar voor we aan dat verhaal toekomen, gaat Simon eerst eens goed op zijn praatstoel zitten. 'Iedereen hier in de streek kent dit monumentale pand', zegt hij. 'Op de gevelsteen in het bakkerijgedeelte prijkt '1685', maar het oudste deel dateert waarschijnlijk uit 1635. En de oude houten trap uit de bakkerij, die nu de opgang vormt naar de drie gastenverblijven van het Boutique Hotel, stamt mogelijk zelfs uit de late middeleeuwen. Ik vond het doodzonde dat dit pand, dat als bakkerij altijd zo'n sociale functie had vervuld, hier stond te verkommeren. Ik wilde dat het voor de toekomst behouden zou blijven en dat zo veel mogelijk mensen ervan zouden kunnen genieten.
Open ontmoetingsplaats
Dit laatste is uitstekend gelukt, met dank aan gemeente Zaanstad dat het gebouw voor een symbolisch bedrag overdroeg aan Stadsherstel Zaanstreek. Simon: 'Mooi dat de gemeente ook het historisch en sociaal belang van deze plek inzag. Hoe vaak zie je niet dat zo'n monument wordt getransformeerd tot dure appartementen, waar de inwoners van het dorp alleen maar naar mogen kijken? Ons idee achter 'Jongwijs' is een open ontmoetingsplaats met aantrekkingskracht. Een fijne, sfeervolle plek, waar dagelijks dertig tot veertig mensen van kunnen genieten. Wij betalen huur aan Stadsherstel, dat zorgdraagt voor het onderhoud. De opbrengsten van het restaurant en hotel komen ten goede aan de vele initiatieven die we met Jongwijs binnen de regio ontplooien. Bijvoorbeeld soep maken en deze met de Jongwijs-soepfiets rondbrengen naar bedrijven, bejaardenhuizen, asielzoekerscentra, enzovoort. Ik ben blij dat het pand op deze manier behouden is gebleven en dat ik hier mijn droom – restaurant met hotel – heb kunnen verwezenlijken.'
Geen budget
Intussen is ook Boudewijn van der Laan van Van der Laan Stoffeerders uit Assendelft aangeschoven. Ook hij was direct enthousiast over de plannen voor de restauratie. 'Ik moet daarbij een groot compliment maken aan Ans van der Himst van Forbo Flooring', zegt hij. 'Zij woont hier ook in het dorp en klopte bij mij aan met de vraag of ik mee wilde doen met 'een leuk project'. Ans had intern bij Forbo Flooring al Marmoleum voor de vloeren geregeld, ze zocht alleen nog iemand om dit vakkundig te leggen. Ik stemde toe en Simon vroeg me vervolgens wat ik ervoor wilde hebben. 'Doe mij maar een borrel, dan leggen wij het er wel in', zei ik. Ik heb het op dagen dat we hier terechtkonden gelegd, afwisselend met mijn broer en neef die ook in de zaak zitten.' Simon: 'Die hulp was fantastisch voor ons, want budget voor de inrichting was er niet. Ook het meubilair is gesponsord en allerlei vaklieden zijn hier belangeloos aan het klussen geweest. Boudewijn en zijn collega's zijn ook een paar keer in het weekend aan het werk geweest. Ook was het mooi dat Forbo Eurocol ook meedeed, met het egaliseermiddel en de vloerbedekkingslijm.' 'Daar heeft onze Technisch-commercieel adviseur Frank Anepool zich voor ingezet', beaamt Boudewijn.
Bruinrot
Tijd voor een rondleiding. Simon vertelt hoe ingrijpend de verbouwing is geweest. 'De muren van het pand waren volledig verzakt. De houten verdiepingsvloer stond helemaal in een V-vorm omdat die in het midden rustte op het gemetselde rookkanaal van de oude bakkersoven. Een groot deel van het restauratiebudget ging dan ook op aan een nieuwe fundering met in de grond gestorte buispalen tot wel 21 meter diep.' Simon toont op zijn laptop foto's die een goed beeld geven hoe ingrijpend de verbouwing is geweest. In het sfeervolle restaurant wijst niets meer op het oude rookkanaal dat hier ooit stond en het omhoog gedrukte plafond oogt nu mooi vlak tussen de fraaie balken met korbelen (sierlijke steunen, karakteristiek voor de streek). 'Een ander hoofdpijndossier was de bruinrot in het hout', vervolgt Simon. 'Omdat dit een rijksmonument is, moesten we zo veel mogelijk van het origineel behouden. Dit betekende dat alle bruinrot eruit moest, anders zou het later weer de kop opsteken. Met zagen en krabben is het hout centimeter voor centimeter gerestaureerd.'
Geweldig vloeivermogen
Boudewijn en zijn collega's kregen niets mee van al die ingrijpende voorbereidingen. 'Wij moesten alleen goed afstemmen wanneer we aan de slag konden, zonder dat we anderen in de weg liepen en omgekeerd. We hebben de vloeren geëgaliseerd met 924 Europlan Hybrid en het Marmoleum Cocoa in de kleuren white en black chocolate, verlijmd met 611 Eurostar Lino Plus. Beneden op een vlakke zand-cementdekvloer, boven volgt het Marmoleum de eeuwenoude houten vloeren. Die 924 pakken we trouwens standaard om te egaliseren. Die heeft een geweldig vloeivermogen en je hoeft maar één egaliseermiddel in de auto te hebben.'
Onvergetelijke ervaring
Simon over de vloerafwerking: 'In het Marmoleum zijn fragmenten van cacaoschillen verwerkt. Dat natuurlijke en duurzame van het product spreekt ons erg aan. In het restaurant is de vloer diagonaal verdeeld in licht en donker: 'Jong' en 'Wijs'. Het symboliseert de combinatie van een jong, innovatief menu met bijvoorbeeld vegan-gerechten, naast onze traditionele kaart met klassieke (streek)gerechten. Jongwijs biedt voor elk wat wils voor iedereen die hier graag verblijft. Dagelijks komen klanten uit de streek voor het verse brood van onze ambachtelijke bakker Lex Brakenhoff. In het restaurant en Boutique Hotel ontvangen we streekgenoten, maar ook gasten uit Europa en zelfs daarbuiten. Zo bieden we iedereen een onvergetelijke ervaring, met dank aan al die mensen, bedrijven en instellingen die dit mede mogelijk hebben gemaakt.'
